Kategori: Makaleler

Hacıyı Sultani Ne Demek? Ankara’nın kalabalık sokaklarında yürürken bir yandan akşam haberlerini dinliyor, bir yandan da “hacıyı sultani ne demek?” diye kafamda sorular dönüp duruyor. Bir yanda eski bir dostumun hatırlatması, diğer tarafta hayatın koşturmacası… Bu terimi ne zaman duysam, kulağımda hep bir yerlerde yankılanan bir anlam var ama bir türlü netleşmiyor. Hadi, hep birlikte bu terimi çözmeye çalışalım, çünkü “hacıyı sultani” her ne kadar basit bir deyim gibi görünse de aslında derin bir anlam taşıyor. Çocukluğumdan Bir Hatıra İlk kez “hacıyı sultani” deyimini çocukken, babamın bir arkadaşına anlatırken duymuştum. Ankara’da, o zamanlar hala çok fazla bağ ve bahçeyle çevrili…

Tesla’nın Patronu Kimdir? Elektrikli Araba Dünyasının Gizemli Yöneticisi Bugün elektrikli arabalar, sürdürülebilir enerji ve otomobil endüstrisinde devrim yaratmaya devam ederken, arka planda büyük bir figür var: Tesla’nın patronu. Tesla, sadece bir marka değil, aynı zamanda modern teknolojinin simgesi haline gelmiş bir şirket. Peki, bu devrimci şirketin patronu kimdir? Birçok kişi Elon Musk’ı Tesla’nın patronu olarak bilir, ancak Tesla’nın iç dünyasında ve tarihindeki bazı ilginç ayrıntıları keşfettiğimizde işler biraz daha karmaşıklaşıyor. Hayatımıza girmiş olan elektrikli otomobillerin gerisindeki güç kimdir ve nasıl bu kadar hızlı bir şekilde bu sektöre yön vermeyi başarmıştır? Bu yazıda, Tesla’nın patronunun kim olduğuna dair tüm sorulara yanıt…

Fiat Egea Kaç Kilo Taşır? Bir Mühendis ve Bir İnsan Olarak Yaklaşımlar Fiat Egea, özellikle Türkiye’de oldukça popüler olan ve ekonomik sınıftaki aile arabalarından biri olarak dikkat çekiyor. Ancak, “Fiat Egea kaç kilo taşır?” sorusu, aslında birkaç farklı açıdan incelenebilecek bir konu. Hem mühendislik açısından, hem de daha insani bir bakışla bu soruyu ele alalım. Zihnimde bir yanda mühendis olarak analitik bir düşünce yapım, diğer tarafta ise bir insan olarak duygusal bir yaklaşımım var. Hadi, bu farklı bakış açılarıyla Fiat Egea’nın taşıma kapasitesini tartışalım. Mühendislik Perspektifi: Teknik Veriler ve Fiziksel Sınırlar İçimdeki mühendis böyle diyor: “Fiat Egea’nın taşıma kapasitesini net…

Nida Ne Demek? Anlamı ve Derinlemesine İncelemesi Bir gün oturup bir şeyler yazarken, arada bir kelimelere takılıp kalırım. Kelimeler bazen düşüncelerimin dışa vurumu olurken bazen de yıllar içinde kaybolmuş anlamları açığa çıkarır. Örneğin, “nida” kelimesi nedir? Duyduğumda aklıma ilk gelen nedir? Neden bazen bir kelimenin gerçek anlamını merak ederiz? Kelimelerin ardında yatan tarihsel, kültürel ve toplumsal anlamlar, onları hayatımıza nasıl dahil ettiğimizi etkiler. Nida, kulağa basit bir kelime gibi gelse de, dilde ve toplumsal bağlamda derin bir anlam taşır. Peki, “nida ne demek?” sorusunun cevabı sadece kelime anlamıyla mı sınırlıdır, yoksa bir kelimenin evrimi toplumsal ve kültürel yansımaları ile nasıl…

Kürtaj Yapmak Kaç TL? Felsefi Bir Bakış İnsanın varoluşunu, en temel sorulardan biriyle sorgulamaya başladığında, çoğu zaman kendini bir çıkmazda bulur. Çünkü soru basittir: Ne doğru, ne yanlış? Ne yazık ki, bu sorunun yanıtı her zaman net değildir, hatta bazı durumlarda cevap, kişinin kendine, topluma ve zamanın ruhuna nasıl baktığına göre değişir. Bir gün, oldukça modern bir toplumda yaşadığınızı düşünün, fakat eski bir felsefi ikilem sizi sürekli rahatsız etmeye devam eder: Bedenim, benim midir? Ve eğer öyleyse, ona ne kadar hak sahibiyim? Şimdi, bu soruyu bir adım daha ileriye taşıyalım: Kürtaj yapmak kaç TL? Bu soruya, ekonomik ve pratik bir…

Züruh Ne Demek? Küresel ve Yerel Perspektiften İnceleme Bursa’nın hafif serin akşam rüzgarı eşliğinde, iş çıkışı kafamda bir soru beliriyor: Züruh ne demek? Benim gibi gündelik hayatı merak eden biri için, bazen kelimeler daha fazla merak uyandırabiliyor. Bu kelime, bazı yerlerde mistik bir anlam taşıyor, bazı kültürlerdeyse farklı bir şekilde yorumlanıyor. Hadi gelin, “Züruh” kelimesini hem yerel hem de küresel açıdan biraz irdeleyelim. Ne demekmiş bu kelime, kısaca bir bakalım! Züruh: Anlamı ve Kökeni Züruh kelimesi, aslında oldukça eski bir kelime ve kökeni İslam felsefesine dayanıyor. Züruh, kelime anlamı olarak “görünüş” ya da “yüzeysel bakış” anlamına gelir. Ancak, zamanla bu…

Firar Eden Asker Yakalanırsa Ne Olur? Bir Kültürlerarası Bakış Dünya üzerinde her toplum, bir şekilde savaşı, askeri disiplini ve askerlik görevini kendi kültürel bağlamında anlamlandırır. Farklı coğrafyalarda, farklı topluluklarda, bir asker için “firar” ya da “kaçış” terimi, hem bireysel hem de toplumsal düzeyde derin etkiler yaratır. Ancak bu etkiler her toplumda aynı şekilde şekillenmez; zira bir asker için “firar”ın sonuçları, kültürel ve toplumsal yapıya göre değişkenlik gösterebilir. Ritimlerin, sembollerin, akrabalık yapılarının ve kimliklerin etkisiyle, aynı eylem—firar—farklı toplumlarda bambaşka anlamlar taşıyabilir. Bu yazı, savaşın ve askerlik görevlerinin kültürel perspektiflerden nasıl şekillendiğini anlamaya çalışırken, aynı zamanda insanların toplumsal bağlamda nelerden kaçma isteğiyle…

Eşik Şiddeti Artarsa Ne Olur? Toplumlar, çoğunlukla dengede durabilen, birbirini tamamlayan yapılar olarak görülür. Ancak bu denge sürekli olarak bir güç mücadelesi içinde şekillenir. Bu güç mücadelesi; iktidarın, kurumların, ideolojilerin ve yurttaşlık anlayışının çatışan veya uyumlu biçimlerini ortaya koyar. Peki, bu güç ilişkilerinin ortasında bir eşik şiddeti kavramını nasıl değerlendirebiliriz? Eşik şiddeti, toplumsal yapının kırılma noktasıdır. Eğer bu şiddet artarsa, toplumun düzeni ciddi şekilde değişebilir. İktidarın Eşik Şiddeti Eşik şiddeti, toplumsal değişim süreçlerinde bir tür belirleyici anıdır. İktidar, bu anlarda kendisini korumak veya yeniden şekillendirmek zorunda kalabilir. Toplumlar, genellikle iktidarlarını meşru kılmak için çeşitli araçlar kullanır; yasalar, gelenekler, ideolojiler… Ancak,…

Dünyanın En Pahalı Balığı: Değerin Felsefesi Üzerine Bir Düşünce Denemesi Dünyanın en pahalı balığı nedir? Bu basit soruya verilecek yanıt, belki de yalnızca borsa değerlerinin, ticaretin ve pazarın bir yansıması değildir. Aslında, bu soru, değer anlayışımızın derinliklerine dair çok daha fazla şeyi açığa çıkarabilir. Balık, denizden çıkıp soframıza gelene kadar, değerini biçtiğimiz bir varlık haline gelir. Peki ama, bu değer nasıl oluşur? Balığın pahalı olması, gerçekten de onun “gerçek” değerini mi yansıtır, yoksa sadece bir pazar fenomeni midir? Bazen düşünürken, en sıradan sorular bile bizi daha büyük, felsefi sorgulamalara yönlendirebilir. Eğer bir balığın değeri, yalnızca ekonomik ölçütlerle tanımlanıyorsa, o zaman…

Bisiklet Selesi Nasıl Durmalı? Edebiyatın Aynasından Bir Denge Arayışı Bazı cümleler vardır; ilk bakışta gündelik, neredeyse sıradan görünür. “Bisiklet selesi nasıl durmalı?” de böyle bir cümle. Ama kelimelerin arasına biraz dikkatle bakınca, bu sorunun yalnızca bir ayar meselesi olmadığını fark ederim. Duruş, denge, uyum, bedenle yol arasındaki ilişki… Edebiyatın asırlardır sorduğu sorular bunlar değil mi zaten? İnsan nasıl durmalı, nerede durmalı, ne kadar eğilmeli, ne kadar yükselmeli? Bisiklet selesi, bir anlatının başlangıç noktası gibidir. Yanlış ayarlanmışsa hikâye baştan sakatlanır. Doğru konumdaysa yol akmaya başlar, anlatı ilerler, okur –ya da sürücü– metnin içine girer. Bu yazıda bisiklet selesinin nasıl durması gerektiğini,…